Especial #GadisSalud: os figos

Entre as froitas de verán que se prolongan ata o arranque do outono están os figos. Cun sabor doce e un interior algo crocante debido ás diminutas sementes da súa pulpa, o figo alcanza o seu máximo esplendor entre xullo e setembro. Con todo, podes lograr mantelo na túa despensa durante todo o ano se o almacenas en conserva, en preparados como marmeladas ou seco.
Os figos son unha gran fonte de enerxía e o seu contido en fibra e compoñentes como o potasio, o calcio, o ferro ou o fósforo achegan múltiples beneficios á túa saúde. Pero sabías que, para aproveitar as súas propiedades, é recomendable consumilos en tempada cando xa estean maduros e, a poder ser, na súa versión máis natural? De feito, non se debe consumir ata que alcance o punto óptimo de maduración porque, cando está verde, contén un zume que pode producir irritación e sarpullidos na pel. Hoxe, no noso especial #GadisSalud, imos falarche das propiedades nutritivas e curiosidades dos figos. Tamén compartiremos algunha receita coa que poderás despedir a tempada. Es fan dos higos? Segue lendo!

Orixe e variedades do figo

Da familia das moráceas, o figo, en realidade, non é unha froita, senón unha inflorescencia. É dicir, os figos son flores invertidas. As figueiras florecen dunha maneira particular e as súas flores crecen dentro dunha vaina en forma de pera que logo madura ata converterse na froita que coñecemos. Cada figo contén moitas flores e cada unha desas flores produce un único froito chamado aquenio, que dá lugar ás sementes que lle proporcionan a textura crocante á pulpa esbrancuxada ou rosa de sabor doce. A súa pel é fina e pode ser de cor verde pálida, negra ou morada, dependendo da especie.
A figueira ten a súa orixe en Oriente Próximo e o seu cultivo iniciouse, probablemente, en Arabia meridional, desde onde se estendeu cara a Oriente e Occidente. Parece que os fenicios e os gregos foron os encargados de introducila na conca mediterránea. Os seus froitos foron moi apreciados na antigüidade. Galeno (médico e filósofo grego) recomendaba o figo aos atletas gregos como alimento básico da súa dieta e referíanse a el como «o alimento dos filósofos» polo gran aprecio que suscitou entre mestres como Platón e Diógenes. Xa na Idade Media, empezáronse a secar ao sol e o produto resultante converteuse nun alimento tipicamente do Nadal.
As figueiras máis comúns en España clasifícanse en dous grupos polo número de colleitas. Por unha banda, as figueiras comúns só teñen unha colleita ao ano, entre agosto e setembro. Por outra banda, as figueiras bíferas ou reflorecientes, tamén chamadas brevales, breberas ou bacoreras, dan dúas colleitas: unha de xuño a xullo (brevas) e outra de agosto a outubro (figos). As brevas proceden das xemas de flor que non frutificaron e quedaron en estado latente durante o inverno, mentres que os figos se producen nos meses de verán.
O noso país é un dos maiores produtores mundiais de figos, aínda que non se dedica á exportación de figos frescos, que son absorbidos polo mercado interno. Os cultivos españois son de tres tipos: higo común (o máis abundante), San Pedro e Smyrna.

As propiedades do figo

O figo é unha froita rica en hidratos de carbono e, por tanto, un aperitivo perfecto cando necesitas unha dose extra de enerxía. Aínda que o seu contido proteico non é alto, conta con todos os aminoácidos esenciais e destaca principalmente pola súa achega de fibra, un compoñente que axuda á dixestión e á saúde cardíaca. Tamén contén unha cantidade importante de antioxidantes, contribuíndo a frear a acción dos radicais libres, previndo o envellecemento prematuro e diferentes tipos de enfermidades. Estes son algúns dos seus beneficios para a saúde:
– Combate o estreñimento pola súa achega de fibra.
– Axuda a controlar os niveis de colesterol e azúcar en sangue.
– Coida do intestino. A súa fibra soluble actúa como prebiótico, estimulando o crecemento das bacterias beneficiosas no intestino delgado.
– Mantén en bo estado os sistemas nervioso e músculo- esquelético polo seu contido de calcio e magnesio.
– Prevén as enfermidades cardiovasculares grazas á súa achega de omega 3 e 6 e potasio.
– Prevén a dexeneración macular.
– Incrementa os niveis de enerxía.

Receitas con figos

Ensalada de figos, queixo de cabra e noces

Ingredientes (2-3 persoas):
– 8 figos maduros
– 100 g queixo de cabra
– 10 noces
– Un feixe de rúcula
– Un feixe de espinacas frescas
– 1/2 culleriña de mostaza de Dijon
– 1 culleriña de vinagre balsámico
– 1/4 culleriña de zume de limón
– 1 culler colmada de mel de caña
– 3 culleres de aceite de oliva
– Sal
– Pementa negra
Preparación:
– Lava e seca os digos con coidado para que non rompan. Retira o rabiño e curta en catro anacos.
– Lava e escurre a rúcula e as espinacas.
– Abre e trocea as noces.
– Prepara a vinagreta mesturando, nun recipiente pequeno, a mostaza co vinagre balsámico, o zume de limón, o mel, o sal e a pementa negra. Vai incorporando o aceite de oliva e batendo aos poucos ata que todos os ingredientes se mesturen e quede unha textura homoxénea.
– Nun cunco grande, coloca as follas de rúcula mesturadas coas espinacas. Engade os figos, as noces e o queixo de cabra desmenuzado. Salpimenta e adereza coa vinagreta.

Xelatina de té vermello con figos

Ingredientes (4 persoas):
– 2 cuncas de figos partidos
– 2 cuncas de auga
– 25 g té vermello
– ⅓ cunca de mel
– Xelatina en pó ou en lámina
Preparación:
– Ferve nun cazo dúas cuncas de auga. Retira do lume, agrega o té e a xelatina e infusiona catro minutos.
– Engade o mel e despois coa a mestura.
– Verte a mestura en moldes individuais. Agrega os figos partidos.
– Deixa que calle e podes arrefriar no frigorífico.
Esperas cada ano a tempada de figos? Ao ser un alimento tan estacional recomendámosche que, corras a Gadis antes de que termine!